General Electric (GE) đang chi ra 1 tỉ USD mỗi năm để nâng cao năng lực kỹ thuật số, qua việc tuyển dụng 1.000 kỹ sư phần mềm và chuyên gia dữ liệu.
Tại GE đang diễn ra một cuộc đại tu triệt để nhằm chuyển đổi tập đoàn 123 tuổi đời thành một tập đoàn “công nghiệp kỹ thuật số”, như cách nói của CEO Jeff Immelt. Cốt lõi là sử dụng những tiên tiến về cảm biến, thông tin liên lạc và phân tích dữ liệu để cải thiện hoạt động cho chính GE và các khách hàng của nó.
Các sản phẩm của GE như động cơ máy bay, thiết bị tạo ra điện, đầu máy và các máy quét dùng trong y tế đang được sản xuất như một phần của “internet of things” – các thiết bị được kết nối với nhau một cách thông minh mà có thể chuyển tải thông tin và nhận những chỉ dẫn. Và Tập đoàn cũng đang phát triển những năng lực phần mềm mới để có thể hiểu rõ và quản lý các thiết bị máy móc ấy.
Nếu thành công, phần thưởng sẽ rất lớn cho một tập đoàn đã bán đi phần lớn các bộ phận để tái tập trung vào mảng công nghiệp. “Đó là một thay đổi lớn, không chỉ về mặt sản phẩm mà còn là cách thức doanh nghiệp hoạt động. Đây thực sự sẽ là một sự thay đổi cuộc chơi đối với GE”, Giáo sư Michael Potter, Trường Kinh doanh Harvard, nhận xét.
Quyền lực của “internet of things” trong lĩnh vực công nghiệp (Industrial Internet of Things – IIoT) chỉ mới bắt đầu được khai phá. Doanh nghiệp trong các lĩnh vực từ sản xuất cho đến năng lượng, vận tải và khai khoáng đã thu thập lượng dữ liệu khổng lồ, nhưng sử dụng chỉ một phần nhỏ trong đó mà thôi. Nếu GE có thể thành công trong việc tìm ra cách sử dụng thông tin đó để cắt giảm chi phí và gia tăng năng suất sản xuất cho mình và cho khách hàng, Tập đoàn có thể giành được lợi thế cạnh tranh quan trọng trước các đối thủ như Siemens, Mitsubishi, United Technologies…
Tuy nhiên, nếu GE thất bại trong cuộc chơi “internet of things” này, đó có thể là nhân tố quyết định thúc đẩy nhanh một cuộc chia tách khác của tập đoàn này và có thể là dấu chấm hết cho sự nghiệp của Immelt tại GE.
“Canh bạc” quan trọng
Hồi tháng 4 năm ngoái, GE đã thực hiện một trong những cuộc thay đổi triệt để nhất trong lịch sử của mình khi cho biết sẽ bán khoảng 90% GE Capital, bộ phận các dịch vụ tài chính mà chỉ mới cách đây vài năm đã đóng góp tới gần phân nửa trong tổng lợi nhuận 14 tỉ USD của Tập đoàn.
Quyết định này được giới phân tích và nhà đầu tư hoan nghênh. Bằng chứng là giá cổ phiếu của GE, vốn thua cả diễn biến chung của thị trường chứng khoán trong phần lớn thời gian Immet giữ chức CEO, đã tăng 17% trong suốt 12 tháng qua. Cuộc khủng hoảng 2007-2009 đã buộc GE phải cắt giảm cổ tức và mất đi hệ số tín nhiệm nợ AAA. Và với quyết định trên, một câu hỏi càng được đặt ra là làm thế nào GE tăng trưởng nhanh khi không còn lực đỡ từ bộ phận dịch vụ tài chính.
 |
| Cơ cấu lợi nhuận của General Electric xét theo bộ phận |
Khi Jack Welch, người tiền nhiệm của Immelt, cầm cương tại GE vào năm 1981, GE được nhiều người xem là một “doanh nghiệp GDP”: tức một doanh nghiệp lớn, di chuyển một cách nặng nề với tốc độ tăng trưởng chỉ có thể nhanh bằng tốc độ tăng trưởng GDP. Không muốn bị gắn với “biệt danh” này, Welch đã đưa GE tiến vào ngành các dịch vụ tài chính và các lĩnh vực khác mà có thể tăng trưởng nhanh hơn. Và nay sau khi bán mảng các dịch vụ tài chính, GE đang đối mặt với viễn cảnh quay trở lại thời kỳ tăng trưởng của một “doanh nghiệp GDP”.
| Đến năm 2025, lợi ích kinh tế của “internet of things” có thể đạt tới 11.100 tỉ USD mỗi năm, theo McKinsey Global Institute. Tổ chức này ước tính khoảng 40% trong số đó rơi vào các nhà máy và các công trường làm việc như các mỏ dầu; lĩnh vực vận tải và cơ sở hạ tầng chiếm 30%. |
Với mức vốn hóa thị trường 250 tỉ USD, GE là một trong những thương hiệu có giá trị nhất thế giới. Tập đoàn này tuyển dụng hơn 300.000 người và các bộ phận sinh lời nhất của nó năm ngoái chính là thiết bị điện và hàng không, vốn tổng cộng đóng góp khoảng 5,5 tỉ USD.
Việc bán đi phần lớn mảng dịch vụ tài chính có nghĩa là lợi nhuận mỗi cổ phiếu (EPS) dự kiến đã giảm 21% vào năm ngoái. Năm 2016, nền kinh tế thế giới tăng trưởng chậm lại và giá cả hàng hóa giảm, vốn đã tác động đến các mảng cung cấp thiết bị cho ngành dầu mỏ và ngành khai khoáng tại GE, sẽ càng kiềm hãm đà tăng trưởng của tập đoàn này.
Brian Langenberg, chuyên gia phân tích ngành công nghiệp, Chủ tịch trường kinh doanh tại Đại học Aurora ở Illinois, dự kiến tăng trưởng doanh số hữu cơ của GE từ giờ trở đi sẽ đồng hành cùng với tăng trưởng GDP toàn cầu, vốn được Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo sẽ ở mức 3,6% trong năm nay. Tuy nhiên, “internet of things” trong công nghiệp có thể mang đến cho GE một cơ hội thoát khỏi viễn cảnh u ám này. Việc chi phí đang giảm xuống và “quyền lực” tăng lên của các bộ cảm biến, các thiết bị thông tin liên lạc và xử lý dữ liệu có nghĩa là bất kỳ sản phẩm nào làm ra đều có thể gửi và nhận thông tin và các mệnh lệnh.
Marco Annunziata, chuyên gia kinh tế trưởng của GE, tin rằng khi các công ty tìm cách khai thác tiềm năng của các công nghệ mới, nó có thể tạo ra một cuộc cách mạng về năng suất sản xuất trong ngành công nghiệp. Kể từ năm 2010, năng suất sản xuất Mỹ chỉ tăng 1% mỗi năm so với tốc độ tăng hằng năm 4% trong 2 thập niên trước. Theo Annunziata, “internet of things” có thể mang lại tốc độ tăng trưởng cao hơn.
Các nhà điều hành GE tin rằng họ có thể là người đi tiên phong trong cuộc cách mạng này. GE đang chi ra 1 tỉ USD mỗi năm để nâng cao năng lực kỹ thuật số của mình, qua việc tuyển dụng 1.000 kỹ sư phần mềm và các nhà khoa học về dữ liệu cũng như thành lập một trung tâm phân tích dữ liệu mới tại California, Mỹ. Tháng tới, dự kiến GE sẽ tung ra Predix, nền tảng phần mềm dùng để quản lý và phân tích các dữ liệu công nghiệp.
Phân tích này sẽ được áp dụng cho cả các sản phẩm của GE lẫn những sản phẩm được sản xuất bởi các công ty khác. Toshiba, chẳng hạn, đang triển khai một dự án thử nghiệm với GE để phát triển một ứng dụng lắp đặt, vận hành và bảo trì thang máy. GE dự kiến việc sử dụng Predix sẽ tăng nhanh với 500.000 sản phẩm được quản lý vào năm tới.
Sân chơi khốc liệt
Khi tự “đóng nhãn” là một công ty hoạt động trong lĩnh vực phần mềm mà có thể giúp các tập đoàn công nghiệp khác hưởng lợi từ “internet of things”, GE sẽ phải chạm trán với rất nhiều đối thủ mạnh như Microsoft, Amazon, IBM, Oracle và SAP.
Cho đến nay GE là tập đoàn công nghiệp cam kết mạnh mẽ nhất đối với “internet công nghiệp” mặc dù các nhà sản xuất khác như Bosch (Đức) và Schneider Electric (Pháp) cũng đang bắt đầu khai thác nó. Siemens, đối thủ châu Âu của GE, thì cũng chỉ mới công bố các sáng kiến mang tính thăm dò.
GE chấp nhận thực tế rằng Tập đoàn đang đối mặt với cạnh tranh gay gắt trong lĩnh vực phân tích dữ liệu từ các công ty phần mềm chuyên dụng. Tuy nhiên, tập đoàn này cho rằng các đối thủ của nó có xuất phát điểm không thuận lợi vì không có cùng trình độ, kiến thức về máy móc công nghiệp như GE.
Thế nhưng, việc “gắn kết” lĩnh vực phần mềm tầm cỡ thế giới vào một tập đoàn công nghiệp là không dễ dàng. “Họ không nên đánh giá thấp thách thức của việc làm mới mình thành một công ty kỹ thuật số. Thung lũng Silicon là một nơi rất đặc biệt cả về văn hóa, nhân tài và cơ chế lương thưởng. Đó là điều mà GE không thể mang lại được”, Heppelmann, công ty phần mềm PTC, nói.
Thung lũng Silicon không chỉ đe dọa GE ở khía cạnh tuyển dụng nhân tài. “GE đang trong một cuộc đua giành lấy khách hàng trước khi những đối thủ như Amazon bước xa hơn trong việc đáp ứng các tiêu chuẩn công nghiệp và trước khi khách hàng trở nên quen thuộc với việc sử dụng sản phẩm của các đối thủ”, Gillett, Forrester Research, nhận định.
Đưa GE trở thành một công ty hàng đầu trong lĩnh vực internet công nghiệp sẽ là một chiến tích vang dội cho Immelt, người thường bị che khuất bởi cái bóng quá lớn của người tiền nhiệm Jack Welch. Nhưng nếu chiến lược này thất bại thì sẽ không có kết thúc đẹp cho ông.
